ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ
06.04.2011 Tarih ve 27897 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik” ve 14.05.2012 Tarih ve 2012 / 23 Sayılı “Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Genelge” uyarınca; Hastanemiz çalışanlarının yüksek motivasyonda güvenli ortamlarda hizmet sunumu ve güvenli bir ortam sağlanması, hizmet sunumunda kalitenin artırılması, çalışanlarımız için muhtemel risklerin belirlenmesi ve bu risklerin giderilmesi için uygun yöntem ve tekniklerin belirlenmesi ve hizmet içi eğitimler ile güvenli çalışma ortamının sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla hastanemizde “Çalışan Hakları Ve Güvenliği Birimi” kurulmuştur.
Çalışan Hakları Ve Güvenliği Birimi Olarak;
1- Çalışan personelin sözlü veya yazılı şikayet, dilek ve önerilerini kabul etmek
2- Başvuruları raporlandırmak
3- Gerekli düzenleyici ve önleyici faaliyetlerin başlamasını sağlamak ve başvuru yapanlara geri bildirimde bulunmak
4- Beyaz kod bildirimlerini takip etmek
5- Çalışan hakları ve güvenliğine yönelik gelişmeleri ve çalışmaları takip etmek
7- Aylık olarak başhekimliğe rapor sunmak
8- Şiddet gören sağlık çalışanına talep halinde psiko-sosyal destek vermek,
Görevlerimiz arasında yer almaktadır.
ŞİDDETE MARUZ KALAN SAĞLIK ÇALIŞANININ İZLEYECEĞİ YOL
1- Fiili veya sözel şiddete maruz kalan sağlık çalışanı telefon aracılığı ile 1111 tuşlayarak “beyaz kod” ihbarı yapmak sureti ile süreci başlatmalıdır.
2- Herhangi bir şiddet olayı mesai saatleri içerisinde gerçekleşti ise, Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine ve/veya Beyaz kod uygulamasından sorumlu başhekim yardımcısına, mesai saatleri dışında ise nöbetçi klinik şefine bilgi verebilir. Eş zamanlı olarak durum, sağlık çalışanının şikayetinin olup olmadığına bakılmaksızın, adli mercilere ve kurumun İl Sağlık Müdürlüğü) hukuk birimine ilgili başhekim yardımcısı ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi tarafından bildirimi yapılır.
3- Fiili veya sözel şiddete maruz kalan sağlık çalışanı kişisel olarak da Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ve 7/ 24 kesintisiz hizmet veren “113” no’lu Beyaz üzerinden Kod danışma hattını arayarak veya internet “Bildirim Formu 1” doldurularak beyazkod.saglik.gov.tr adresinden bakanlığa olay hakkında bilgi verebilir.
BEYAZ KOD (1111)
1. Mesai saatleri içinde ve dışında hastane içerisinde ve bahçesinde oluşabilecek olası bir saldırı ya da taciz olaylarında (1111) aranarak güvenlik birimine Beyaz Kod verilir,
2. Buradan telsiz ile geçilen anons ile olay yerine en yakın güvenlik görevlisi yönlendirilir.
3. Eğer tek kişi olayı çözümleyemeyecek ise telsiz ile tüm kuvvetlerin olay yerine sevki uygulanır.
4. Olaya sebebiyet veren kişi / kişiler olay yerinden uzaklaştırılır.
5. Adli olaylarda varsa hastane polisine yoksa 155 aranarak en yakın (bağlı bulunulan polis merkezine) haber verilir.
6. Hastane polisi gerekli işlemleri yapar.
7. Böyle bir durumla karşılaşan personel olay bildirim formu doldurarak Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine bildirir.
8. Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi incelemeyi yaparak gerekli mevzuatlara uygun olarak işlem yapar.
MEVZUAT;
- 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
- Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik
- İçişleri Bakanlığının 2012/22 Sayılı Sağlık Çalışanlarına Karşı İşlenen Suçların Soruşturulması Genelgesi
- Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
- Sağlık Bakanlığının 2012/23 Sayılı Çalışan Güvenliğinin Sağlanması Genelgesi
- Sağlık Bakanlığının 2016/3 Sayılı Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Uygulaması Genelgesi
- İlgili Diğer Mevzuat;
Kanun
♦ 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
♦ 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
♦ 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
♦ 2559 Sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu
♦ 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun
Tüzük
♦ Tıbbi Deontoloji Tüzüğü
Yönetmelik
♦Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği
♦ Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği
♦ Hasta Hakları Yönetmeliği
♦ Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik
Tebliğ
♦ Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ
Genelge
♦ İş yerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi konulu Başbakanlık Genelgesi (Resmi Gazete:19 Mart 2011/27879)
♦ 2014/32 Sayılı Hasta Hakları Uygulamaları Genelgesi
SIK SORULAN SORULAR
1-Polise ifade vermem/ Emniyete gitmem şart mı?
Haklarınızın korunması ve faillerin cezalandırılması, adli mercilerin yetki ve görevi kapsamındadır.
Bu nedenle, mümkünse hemen en yakındaki karakola bizzat başvurarak ya da aciliyet teşkil bir durum var ise, derhal bulunduğunuz yere polis çağırarak söz konusu adli süreci başlatmanız gerekmektedir.
2-Polise/ Emniyete ifade vermek istedim fakat ifade alınmıyor?
Kamu sağlık kuruluşunda görev yapan bir personelin, görevi esnasında maruz kalacağı bir şiddet, 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 131. maddesinde yer alan açık hüküm gereği, şikayete tabi değildir.
Yani bu durumda kolluk, siz şikayetçi olmasanız da resen olaya el koymalı ve gerekli ön soruşturmayı derhal başlatmalıdır. Aksi durumda kolluk personeli açısından görevi ihmal suçu oluşacaktır.
3-Hukuki yardım sürecinde şiddete maruz kalan çalışandan herhangi bir ücret talep ediliyor mu?
Hukuki yardım görevi Kanunla verildiğinden, bu görev de bir kamu görevidir. Dolayısıyla hukukiyardım kapsamında yapılan yol/ulaşım giderlerinin görevli personele ödenmesinde 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu’na göre hareket edilecektir.
Ceza davalarında yargılama giderleri beraat halinde Devlet; mahkumiyet halinde hükümlü tarafından karşılandığından, mağdur sıfatıyla davaya katılan bakımından herhangi bir yargılama gideri oluşmamaktadır. Dolayısıyla kendisine hukuki yardım yapılan personelden, bu yardım sebebiyle herhangi bir mahkeme masrafı talep edilmeyecektir.
4-Beyaz koda başvuru yaptım ancak şikayetçi değilim.
Beyaz kod kapsamında işlenen suçlar genel itibariyle takibi şikayete bağlı olmayan, başka bir ifade ile siz şikayetçi olmasanız dahi adli mercilerce kendiliğinden soruşturulan suçlardır. Bu tür suçtan haberdar olan yöneticinin, suçu adli mercilere intikal ettirmesi yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle şikayetçi olmasanız dahi hadise adli mercilere intikal ettirilecektir. Ancak şikayetçi olmamanızdan dolayı tarafınıza hukuki yardım verilmeyecektir.
5- Beyaz koda başvurumu yaptım ancak adli süreç devam ederken şikayetimden vazgeçtim.
Yukarıda da izah edildiği üzere bu durumda da tarafınıza verilen hukuki yardım son bulacaktır.
Ancak bu tür suçlar takibi kendiliğinden yapılan suçlar olduğundan dolayı yargılama devam edecektir.
MEVZUATA GÖRE SAĞLIK ÇALIŞANININ İFADESİNİN İŞ YERİNDE ALINMASI
3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
Ek Madde 12 - (Ek: 2/1/2014-6514/47 md.)
Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında tutuklama nedeni varsayılan suçlardandır.
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel, bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında kamu görevlisi sayılır.
(Ek fıkra:15/11/2018-7151/21 md.) Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince yakalanır ve gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilir. Cumhuriyet savcısı adli işlemleri tekemmül ettirir. Bu suçların soruşturmasında, kolluk tarafından müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır. Bu fıkra hükmü, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlar hakkında da uygulanır.
MEVZUATA GÖRE SAĞLIK ÇALIŞANININ HİZMETTEN ÇEKİLMESİ
Sağlık Bakanlığının 2012/23 Sayılı Çalışan Güvenliğinin Sağlanması Genelgesi
Hizmetten çekilme;
Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir.
a) Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı olarak bildirilecektir.
b) Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir.
c) Yetkili yönetici, hizmetten çekilme talebini uygun bulduğu takdirde hastanın sağlık hizmeti almasına ve tedavisinin devamına yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır. Bu kapsamda ilgili hastanın sağlık hizmetini devam ettirecek yeni sağlık çalışanını belirleyecek, kurum içerisinde bunun mümkün olmaması halinde hastanın hizmet alabileceği başka bir sağlık kurumuna sevkini ve hizmet alımını sağlayacaktır. Bu süreç sırasında hastanın tedavisinin aksatılmamasına itina edilecektir.
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI REHBERİ